ارشهاي کمتر از نرمال در سالهاي اخير بيشتر شده است، پيشبينيها نشان ميدهد سال جاري هم بارشهاي کمي پيشرو است، حداقل پاييز امسال نبايد چندان انتظار بارانهاي پاييزي داشت، اما اين وضعيت به عدم مديريت مصرف آب در بخشهاي مختلف مانند کشاورزي گره خورده است، وضعيتي که اگر ادامه داشته باشد بياباني شدن مناطق مسکوني و خالي از سکنه شدن آنها دور از ذهن نيست. روزند خشکسالي بهحدي است که کارشناسان دائم از افزايش مصرف آب در بخش کشاورزي و خانگي ابراز ميکنند و معتقد است با اين الگوي مصرف بهزودي ايران خشک ميشود. همانطور که رئيس سازمان منابع طبيعي و آبخيزداري کشور هشدار داده که اگر سال 2030 نتوانيم مانع تخريب آنچه را که امنيت محيط زيست يا امنيت حيات انسان است را بررسي کرده و چاره براي آن بيانجاميم، از آن سال به بعد روند خشکسالي شديد کشور را فرا ميگيرد. آنطور که عباسعلي نوبخت گفته: «بر اساس مطالعات انجام شده در صورتي که کشور با سرعت کنوني به سمت خشکسالي حرکت کند، ايران در سال 2040 جزو 19 کشور خشک دنيا خواهد شد.» وي که در ديدار با نماينده ولي فقيه در آذربايجان شرقي و امام جمعه تبريز سخن ميگفت، از اين موضوع ابراز نگراني کرد و افزود: کشور تا سه سال ديگر يعني تا سال 2025 با وضعيت کنوني به سرعت به سمت خشکسالي حرکت مي کند و تنها با راهکار حفظ پوشش گياهي، حفاظت و توسعه آن است که مي توانيم از اين بلا فرار کنيم. امنيت غذايي و حفظ منابع آبي که جنگل ها برعهده دارند، بسيار مهم و تاثير گذار است، بهطوريکه هر هکتار جنگل مثل جنگل هاي ارسباران آذربايجان شرقي 1500 مترمکعب آب در سال به واسطه بارش جذب، حفظ يا توليد مي کند.» وي با اشاره به برخي از نقاط بحراني ايران، گفت: «اکنون در جهرم براي رسيدن به آب بايد 540 متر، در شهريار تهران 360 متر و در آذربايجان غربي 60 متر چاه کنده شود تا به آب برسند که در واقع فاجعه زيست محيطي به شمار مي آيد.»
40 هزار روستا خالي از سکنه
اين گفتهها در شرايطي مطرح ميشود که آمارها حاکي از آن است که از سال 1335 تا دهه 90، حدود 40 هزار روستا به دليل خشکسالي شديد کاملا از سکنه خالي و متروکه شدهاند؛ به طوري که سهم جمعيت روستايي از 39 درصد در سال 1375 به 29 درصد در سال 1395کاهش يافته است. احد وظيفه، رئيس مرکز ملي خشکسالي و مديريت بحران سازمان هواشناسي در گفتوگويياين موضوع را تاييد ميکند و ميگويد: «يکي از تبعات مهم کمبود آب مهاجرت است، جمعيتي که براي کار کردن آب نداشته باشد، راهي جز رها کردن آن منطقه ندارد، مناطقي که شبيه کوير مرکزي فعلي ميشوند که هيچ سکنهاي ندارد.» همچنين از مجموع 609 دشت در کشور، 409 مورد ممنوعه شدهاند و بهدليل استفاده بيش از اندازه از چاههاي غير مجاز و خالي شدن سفرههاي زير زميني خطر فرونشست و فروريزش، امکان بهرهبرداري از آنها را ممنوع کرده است.